Verbonden partijen

MGR (werkbedrijf) Nijmegen

De MGR heeft twee modules, te weten het Werkbedrijf en de iRvN. De gemeente Nijmegen participeert in beide modules. Binnen het Werkbedrijf worden  de  op re-integratie gerichte taken uit de Participatiewet en de taken op grond van de Wet sociale werkvoorziening uitgevoerd. De module iRvN voert  ICT-taken uit voor gemeenten in de regio.

Er zijn geen zaken die momenteel extra onder de aandacht moeten worden gebracht.

De Euregio te Kleve

In 2019 waren er geen noemenswaardige ontwikkelingen te melden.

DAR NV

In 2019 zijn de statuten, aandeelhoudersovereenkomst en de inbestedingsovereenkomst aangepast en opnieuw vastgesteld. Aanleiding waren actualisatie aan nieuwe regelgeving en het aflopen van de termijn van de inbestedingsovereenkomst.

Verder was 2019 het eerste jaar waarin Dar uitvoering heeft gegeven aan het nieuwe contract over het jaarlijks uit te voeren taken- en dienstenpakket op gebied van afvalinzameling en beheer van de openbare ruimte. Daarbij is veel geïnvesteerd door Dar en gemeente Nijmegen in de onderlinge samenwerking met positief resultaat.
Op het gebied van afvalbeheer is in het najaar van 2019 het netwerk van ondergrondse restafvalcontainers in de binnenstad van Nijmegen operationeel geworden. Inwoners en reinigingsrechtklanten in de binnenstad kunnen hiervan gebruik maken met hun afvalpas. Het gebruik van de containers in de praktijk wordt sindsdien nauwgezet gemonitord.
Daarnaast is in 2019 in samenwerking met de regiogemeenten en Dar een nieuwe structurele aanpak van de oud papier inzameling in de hele regio ontwikkeld. Aanleiding was een tekort aan chauffeurs bij Dar die in de avond-uren en weekenden kunnen werken met name als gevolg van de rijtijdenwet. In de nieuwe opzet is uitgegaan van een maximale inzet van verenigingen binnen de beperkte beschikbare chauffeurscapaciteit bij Dar in de avonden en weekenden. Voor alle gemeenten betekent dit een forse maar regionaal gezien ook evenredige afname in beschikbare inzamelroutes voor verenigingen. Voor de verenigingen is voor 2019 en 2020 een compensatieregeling opgezet.
Om het scheiden van afval uit de hoogbouw te verbeteren, is de pilot ‘schillenboer’ (gericht op verbetering van hoeveelheid en kwaliteit aan ingezameld GFT) in 2019 in aangepaste vorm voortgezet. De uitkomsten hiervan zullen mede bepalend zijn voor nieuw afvalbeleid voor 2020-2025 ten aanzien van de hoogbouw.

Gemeenschappelijk orgaan/Economic Board te Arnhem

In april 2019 is er door het college opdracht verstrekt ten aanzien van het versterkingsproces van de regionale samenwerking Arnhem-Nijmegen. In het najaar van 2019 is hiervoor input verzameld en is een verkenning uitgevoerd. Die heeft geleid tot de contourennotitie. De contourennotitie wordt in het eerste kwartaal van 2020 besproken met colleges en raden. In april 2020 zal er een voorstel worden voorgelegd aan de raden met een Visie, Agenda en GR regeling. In het voorstel is ook een financiële paragraaf opgenomen. Op basis daarvan kunnen de financiële consequenties worden uitgewerkt. De besluitvorming zal in mei/juni 2020 plaatsvinden. Bij positief besluit kan de opstart van de nieuwe regio vanaf de zomer van 2020 plaatsvinden. Op dit moment is nog niet te voorzien wat de financiële gevolgen zijn. De inschatting is wel dat de kosten zullen stijgen.  

GR Bijsterhuizen

Deze gemeenschappelijke regeling (GR) is een samenwerking tussen de gemeente Nijmegen en de gemeente Wijchen. Het doel van deze GR is het bevorderen van de economische ontwikkeling en werkgelegenheid in de regio Nijmegen door middel van het gezamenlijk ontwikkelen en exploiteren van een kwalitatief hoogwaardig intergemeentelijk bedrijventerrein op de locatie Bijsterhuizen op grondgebied van Nijmegen en Wijchen. De bij de GR thans nog voor uitgifte beschikbare terreinen liggen volledig op het grondgebied van de gemeente Wijchen.
De planexploitatie heeft en houdt met de huidige inzichten een positief financieel resultaat.
De verkoop van bedrijfsterrein verloopt voorspoedig en Bijsterhuizen staat volop in de belangstelling. Er wordt met diverse partijen onderhandeld over verkoop van grond.

De GR is geheel extern gefinancierd (via de gemeente Wijchen). De grondexploitatie per oktober 2019 heeft een positief financieel resultaat van ca. € 13,9 miljoen op contante waarde.
De gemeente Nijmegen levert geen financiële bijdrage aan de GR. De GR draait een grondexploitatie met een positief financieel resultaat. Mogelijke tussentijdse winstuitkeringen, zoals de in dit jaar uitgekeerde som van € 3,0 miljoen, zijn afhankelijk gemaakt van het resultaat en worden tussen de twee gemeente verdeeld. Winstuitkeringen worden ten gunste van de saldireserve gebracht.
Gelet op de bedrijfsresultaten hebben de meeste recente tussentijdse winstuitkeringen plaatsgevonden tussen eind 2017 en in het voorjaar van 2019. Financiële risico’s die het batig saldo in gevaar brengen worden niet verwacht voor deze GR.

De GR valt vanaf 2016 onder de werking van de vennootschapsbelasting (Vpb). De berekende Vpb-last is in de planexploitatie verwerkt.

De hoeveelheid uitgeefbaar terrein in eigendom van de GR is door succesvolle uitgifte de afgelopen jaren tot een bescheiden hoeveelheid afgenomen. De actuele voorraad is eind 2019 ca 9,4 ha.
Grote beleidsbeslissingen en andere majeure vraagstukken van onder meer civieltechnische aard die beide gemeenten aangaan zijn niet langer aan de orde. Hierdoor is een relatief zwaar opgetuigde constructie als een GR met dito bestuur, personeel en plankosten, waarbij bovendien alle nog resterende eigen uitgeefbare terreinen zijn gelegen op het grondgebied van de gemeente Wijchen, mogelijk ook niet langer noodzakelijk.
Varianten voor opheffing zijn besproken. Een bureau is ingeschakeld om te onderzoeken of overeenstemming kan worden bereikt over opheffing dan wel varianten van voortzetting van samenwerking in afgeslankte vorm.
Binnen het GR-bestuur blijkt op dit moment geen consensus te bestaan leidend tot directe opheffing van deze GR. Wel is opdracht gegeven tot advisering omtrent reductie van plankosten passend bij de afgenomen opgave.

GR Doelgroepvervoer Regio Arnhem Nijmegen te Arnhem

De BVO DRAN is verantwoordelijk voor het contractmanagement en (financieel) beheer van de uitvoering van het regionale doelgroepenvervoer, dat opereert onder de naam ‘Avan’. Gemeente Nijmegen heeft het vraagafhankelijk Wmo-vervoer ondergebracht bij Avan.
Het jaar 2019 stond vooral in het teken van de gewijzigde begroting 2019 als gevolg van diverse ontwikkelingen en van de voorbereiding op de nieuwe aanbesteding, die nog in volle gang is. In het jaar 2020 wordt duidelijk wat de financiële impact hiervan zal zijn. Eerder is al aangegeven dat we ervan uit kunnen gaan dat de kosten de komende jaren fors zullen stijgen (personeelskrapte, Btw-verhoging, wegvallen van de BPM-vrijstelling voor taxi’s, duurzaamheidseisen).  Naar aanleiding van de aanbesteding komt er in de loop van 2020 een gewijzigde begroting voor 2020, waarin ook de in 2020 nieuw in te brengen vervoersstroom, zoals het Nijmeegse Leerlingenvervoer, is opgenomen. Voor het vraagafhankelijk vervoer is sprake van een open einde systematiek. Deze systematiek betekent dat de kosten oplopen wanneer een gemeente meer inbrengt of dat er in een periode meer ritten hebben plaatsgevonden dan begroot. Dit brengt een financieel risico met zich mee. Dit risico verwachten wij op te kunnen vangen binnen het budget vervoersvoorzieningen.

GR Gezondheidszorg regio Nijmegen

De verwachting is dat de jaarrekening van de GGD  2019 een nihil resultaat zal laten zien. Mocht er toch een eventueel tekort of overschot  zijn  wordt dit resp. in mindering gebracht op / toegevoegd aan de Algemene Reserve van de GGD.

Milieusamenwerking en Afvalverwerking (MARN)

Begin 2019 had ARN drie publieke aandeelhouders (MARN, Regio Rivierenland en Regio de Vallei) en een private aandeelhouder Remondis. Het principe-besluit van Regio de Vallei uit 2018 om geen aandeelhouder meer te zijn van ARN BV is in 2019 geëffectueerd. ARN BV heeft daartoe de aandelen van Regio de Vallei overgenomen waarbij de onderlinge stemverhoudingen in de besluitvorming over ARN niet zijn veranderd. Regio de Vallei heeft aangegeven het huishoudelijk afval bij ARN te willen blijven verwerken. Naar aanleiding van dit traject is Regio Rivierenland uitgenodigd om eveneens haar aandelen te verkopen, aangezien deze regio geen afval meer aanlevert bij ARN ter verwerking. Ook dit traject is in 2019 op analoge wijze geëffectueerd.
Het resultaat hiervan is dat ARN BV nog twee aandeelhouders heeft: de MARN en Remondis. Deze ontwikkeling is voor de MARN reden geweest zich te bezinnen op haar eigen toekomstige rol en relatie tot ARN en Remondis. Als onderdeel daarvan zal de gemeente Nijmegen een standpunt moeten gaan bepalen of we via de MARN indirect aandeelhouder van ARN willen blijven. Vanuit die achtergrond is een onderzoek gestart naar de mogelijke rol van de MARN en ARN in de regionale energietransitie en wat dit betekent voor de onderlinge verhoudingen.
Qua afvalverwerking is ARN in 2019 de bouw van een milieuvriendelijke verwerkingsinstallatie voor luiers en incontinentiemateriaal gerealiseerd. Deze installatie doorloopt gezien haar innovatieve karakter sindsdien een uitvoerig testprogramma. Zodra deze proeffase naar tevredenheid is afgerond, kan de installatie worden opgeschaald en kunnen de regiogemeenten de gescheiden inzameling van luiers en incontinentiemateriaal gaan organiseren.

ODRN

Bij de ODRN zien wij veel ontwikkelingen op het gebied van veranderingen van rijksbeleid en wetgeving. De belangrijkste punten worden hieronder weergegeven.

1. Omgevingswet 2021; In juni 2020 vergadert de eerste Kamer of daadwerkelijk de Omgevingswet per 1 januari 2021 in werking treedt. Of dit daadwerkelijk gebeurt is nog de vraag omdat blijkt dat veel gemeenten in Nederland niet klaar zijn voor de uitvoering ervan (voornamelijk het digitaal stelsel). Met deze wet wil de overheid de regels voor ruimtelijke ontwikkeling vereenvoudigen en samenvoegen. Met de ODRN worden al wel voorbereidingen getroffen voor de uitvoering van de Omgevingswet.
2. Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb); een nieuw stelsel van bouwtoezicht moet tegelijk met de Omgevingswet in werking gaan treden (1 januari 2021). De gemeente blijft het bevoegd gezag, maar de rol bij vergunningverlening, toezicht en handhaving verandert. Op landelijk niveau loopt de discussie over de overdracht van (meer) taken naar omgevingsdiensten.
3. Het Ministerie van BZK heeft eind 2018 de opdracht gegeven om de meest risicovolle gebouwen te inventariseren en er op toe te zien dat eigenaren van deze gebouwen onderzoek uitvoeren naar de brandveiligheid van de gevels en indien noodzakelijk maatregelen nemen om de veiligheid te waarborgen (conform opgesteld protocol). Dit is in 2019 gestart en zal ook in 2020 verder zijn beslag krijgen.
4. Verbod op asbesthoudende dakbedekking (vanaf 2025); na 2024 zijn asbestdaken naar verwachting in Nederland verboden. Door de ODRN is een Versnellingsprogramma Aanpak Verwijdering Asbestdaken gestart om hierop voorbereid te zijn.
5. Informatieplicht energiebesparing: 2019. Een nieuwe taak waarvoor extra middelen beschikbaar zijn gesteld. Deze middelen worden ook in 2020 aan de invulling van deze informatieplicht besteed.
6. Met ingang van 2016 werkt de Omgevingsdienst Regio Nijmegen (ODRN) met outputfinanciering. We hebben de systematiek gezamenlijk gemonitord in de periodieke overleggen, zodat we tijdig bij kunnen sturen waar nodig. Omdat de systematiek inmiddels een aantal jaar in gebruik is, zal in 2019 een evaluatie plaatsvinden. De kostenbeheersing ODRN en samenwerking met ODRN behoeft verbetering. Hiertoe wordt ook gekeken naar bijvoorbeeld de tariefstelling en een betere aansluiting op de P&C-cyclus van de opdrachtgevende gemeenten
7. Een onderdeel van het kamerverhuurbeleid is het aanpakken van illegale kamerverhuur. In 2020 zijn er in Nijmegen grote aantallen dossiers aangereikt die controle behoeven door de ODRN. We zoeken samen met de ODRN naar een goede werkwijze om deze dossiers zorgvuldig af te handelen. Indien noodzakelijk wordt, conform het huidige beleid, bij deze dossiers een handhavingstraject opgestart. Tot aan bezwaar ligt dit bij de ODRN, daarna komt de afdeling Juridische Zaken van de gemeente in beeld.
8. Om, in het licht van de veelheid van taken, de organisatie van de ODRN verder te professionaliseren wordt er in drie sporen gewerkt aan de samenwerking tussen de diverse opdrachtgevers en de ODRN. Deze sporen zijn: Gezamenlijkheid, Zakelijkheid en Nieuwe Ontwikkelingen waaronder opgaven zijn benoemd. Hiertoe wordt een aanpak opgesteld waarbij het Bestuur van de ODRN nauwe betrokkenheid kent. In 2020 zal dit verder uitgewerkt worden. Dit draagt tevens bij aan een gezonde, financiële situatie van de ODRN.

Waalfront BV

OBW heeft tot taak het stadsdeel Waalfront risicodragend te ontwikkelen en te realiseren. In 2019 is een nieuwe grex 2020 voor Waalfront opgesteld, deze is echter nog niet vastgesteld. Het totale woningbouwprogramma bestaat uit 2000 tot 2200 woningen. Het onderdeel Handelskade is opgeleverd. In 2019 is het deelgebied Batavia verder in ontwikkeling genomen. Er wordt gewerkt aan de plannen voor Dijkkwartier Oost en voor Waalkwartier.

Indigo BV

Indigo BV is medio 2012 opgericht. De gemeente Nijmegen participeert in Indigo voor 5%. De overige 95% van de aandelen is in bezit van Alliander. Indigo BV heeft tot taak het realiseren en exploiteren van de “aorta”, de hoofdleiding van het warmtenet. Deze leiding zal de ARN verbinden met het Waalfront en de Waalsprong. De feitelijke aanleg van de hoofdleiding is afgerond. De boring onder de Waal naar de Waalsprong is succesvol gerealiseerd. Dat geldt ook voor de uitleg naar het Waalfront.
De warmtelevering zal plaatsvinden door Nuon Energy aan wie een concessie voor de warmtelevering voor ca. 14.000 woningen is gegund. De financiële risico’s voor de gemeente zijn beperkt tot het gestorte aandelenkapitaal van € 300.000,-. Om de aanleg van de hoofdleiding mogelijk te maken heeft de gemeente € 3,5 miljoen subsidie verstrekt. De provincie Gelderland heeft voorts nog een achtergestelde lening verstrekt ter hoogte van € 4 miljoen. Op deze lening wordt jaarlijks afgelost.

Thans wordt besproken of Indigo ook het vehikel kan zijn voor de verdere doorkoppeling van het warmtenet in andere delen van Nijmegen buiten het concessiegebied Waalfront en Waalsprong. Voor het opnieuw aangaan van joint venture tussen gemeente en Alliander c.q. Firan BV door middel van de entiteit Indigo is het nu nodig dat de statuten worden aangepast om te voldoen aan de regels van “inbesteding”. Indigo 2 zal worden benut om de warmtelevering te faciliteren naar de BZK pilot wijk Dukenburg. Voor de oprichting van Indigo 2 zal een separaat raadsbesluit worden voorbereid.